Tiny Houses 

Marjolein Jonker is een van de oprichters van stichting tiny house Nederland en een ware tiny house pionier. Ze heeft het boek geschreven: tiny houses, van droom naar realiteit. Marjolein vertelde dat een tiny house een kleine volwaardige en vrijstaande woning is met een vloeroppervlakte van maximaal 50 m2 met een kleine(re) ecologische voetafdruk. In tiny houses wordt permanent gewoond en ze zijn dus niet bedoeld als recreatiewoning. Er is veel belangstelling voor het wonen in een tiny house onder alle leeftijden.

Er zijn twee soorten tiny houses: het tiny house ‘on wheels’ , dit zijn  tiny houses die op wielen staan of anderszins verplaatsbaar zijn bijvoorbeeld met een dieplader. De bewoners van deze tiny houses staan vaak met hun huisje op tijdelijke plekken bijvoorbeeld op gronden die een andere bestemming krijgen, maar waar de verwachting is dat de procedures nog vele jaren gaan duren. Of er wordt tijdelijk van het bestemmingsplan afgeweken voor maximaal 15 jaar.  Dit zijn relatief lichte procedures voor gemeenten. 

De andere vorm van tiny houses zijn de huisjes die op grond staan waar een woonbestemming op zit/komt.  Deze huisjes blijven ‘voor altijd’ staan.  Marjolein ziet dat deze tweede vorm steeds vaker ook bij nieuwbouwplannen een plek krijgen. Ook ziet ze dat er steeds meer kleine tiny house buurtjes komen bijv. aan dorpsranden. Deze keuze wordt dan (mede) gemaakt omdat in de tiny house buurtjes geen schuttingen staan, er aandacht is voor natuurlijke overgang naar achterliggende landelijk gebied en door de afmetingen van de huisjes de overgang niet een groot blok vormt wat bijv.  bij een appartementengebouw wel het geval zou zijn. 

In de gemeente Bergen is de wooncoöperatie tiny house Schoorl al zes jaar met de gemeente Bergen actief in gesprek om 11 tiny houses te realiseren in Schoorl. In de net aangenomen omgevingsvisie staat bij kansen voor Schoorl: ruimte voor tiny houses. 

Verplaatsbare tiny houses zouden ook goed passen op tijdelijke locaties die vrij zijn of gaan komen. De bewoners nemen zelf hun huisje mee en de gemeente geeft ontheffing van bestemmingsplan. Denk hierbij aan schoolterreinen die vrijkomen en / of voetbalvelden. 

Flexwoningen voor jongeren 

Binnen de BUCH is een mooi voorbeeld van flexwonen voor jongeren gerealiseerd in Uitgeest. Kennemer Wonen heeft daar  20 tijdelijke sociale huurwoningen neergezet. De woningen zijn bedoeld voor een periode van maximaal 15 jaar en worden toegewezen aan jongeren tot 28 jaar. De woningen bestaan uit 10 studio’s en 10 tweekamerappartementen.

De woningen zijn gasloos en voorzien van zonnepanelen. Door de hoogwaardige isolatie en de toepassing van een warmtepomp is het energieverbruik van de woningen laag. De huurprijs van de studio’s ligt  op  € 452,- en de tweekamerappartementen op  € 562,- Daarna worden deze flexwoningen weer verwijderd en wordt de openbare ruimte teruggebracht in de huidige situatie. Na 15 jaar kunnen de woningen op een andere locatie worden hergebruikt. Alle woningen zijn toegewezen aan jongeren tot 28 jaar uit Uitgeest. De woningen zijn nagenoeg kant-en-klaar gebouwd in de woningfabriek van Barli in Uden. Hierdoor is  de doorlooptijd, de transportbewegingen en de werkzaamheden op locatie tot een minimum beperkt 

Spreker geeft aan dat het van groot belang is dat raad, wethouders en woningbouwvereniging zich duidelijk uitspreken ervoor te gaan als flexwonen voor jongeren de wens is.  En hier middelen en menskracht voor beschikbaar te stellen. Daarnaast zegt hij dat het heel belangrijk is om niet op te geven bij moeilijke momenten met bijvoorbeeld buurtbewoners. 

Er zijn nog geen flexwoningen voor jongeren in de planning in de gemeente Bergen. Er komen in de toekomst locaties vrij bij bijv. scholen en  fuserende voetbal clubs. De raad kan zich uitspreken in de nieuwe woonvisie dat er een locatie of meerdere locaties moeten komen voor deze woonvorm. 

(tekst gaat verder onder de foto)

Marjolein van Orden in een volle Ruinekerk (Bergen)
Marjolein in gesprek in de Ruïnekerk

Woning splitsen en hospiteren 

De volgende spreker, Kay Hollanders komt van het bekende landelijke Platform 31.  Kay heeft vele gemeentelijke beleidsstukken gelezen en daarin wordt regelmatig geconstateerd dat de gemeente Bergen krimpt en de meest vergrijsde gemeente is van Nederland. Platform 31 is er van overtuigd dat bestaande woningvoorraad beter benut kan worden. De STEC groep  (*) heeft in haar rapport in 2019 het volgende geconstateerd over de gemeente Bergen: leegloop, eenzijdige instroom, 2e huizen en recreatiewoningen, druk op betaalbaarheid, problemen voor woonstarters, voorzieningenniveau, vergrijzing en vereenzaming.  Kay stelt dat naast bouwen ook ‘beter benutten’ toegepast kan worden om de grote tekorten aan woningen tegemoet te komen. 

De gemeente kan bijvoorbeeld inwoning of hospiteren meer onder de aandacht brengen en belemmeringen wegnemen.  Er zijn bureaus die hospiteren vraag en aanbod met elkaar matchen. Waar ook veel aandacht is voor afstemming en klik tussen huurder en hospiteer aanbieder. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat hospiteren ook goed werkt tegen eenzaamheid. Er zijn soortgelijke gemeenten als Bergen die een pilot voor meerdere jaren zijn gestart om te onderzoeken of hospiteren in hun gemeente een goede optie is en werkt. 

Een andere keuze kan zijn het splitsen van woningen. De gemeente Bergen heeft dit mogelijk gemaakt en de vergunning zelfs gratis gemaakt . Dit betekend niet dat er geen kosten aanzitten , aldus Kay , want er zijn nog genoeg hindernissen en kosten die gemaakt moeten worden om tot een succesvolle splitsing te komen.  De gemeente kan veel doen om deze hindernissen weg  te nemen en via promotie  inwoners te wijzen op de mogelijkheid tot splitsen. Daarnaast is het goed om te kijken naar de parkeeruitdagingen bij splitsen. Tot nu toe zijn er nog niet heel veel woningen gesplitst in de gemeente Bergen en er waren veel vragen over dit onderwerp tijdens de woon-inspiratieavond. 

Groen Links commissielid Marcel Reining zal een ‘routemap’ woonsplitsen maken voor de inwoners met belangstelling in overleg met de RO ambtenaren. 

Knarrenhof

In Nederland staan er in verschillende gemeenten zogenaamde Knarrenhofjes (vrij naar Krasse Knarren van Koot en de Bie).  Stichting Knarrenhof ziet dat veel ouderen niet wonen in een huis dat bij hen past.  Dit wordt ondersteund door vele onderzoeksrapporten op dit gebied. Vele ouderen willen best verhuizen, maar veel keus waar naar toe is er niet. Zeker niet als men geen grote beurs heeft. 

Er wordt ook weinig gericht gebouwd voor ouderen. Dit terwijl Nederland  -en Bergen voorop -flink vergrijst. Ouderen die wel willen verhuizen, maar ‘nergens’ naar toe kunnen, verstoppen ook de woningmarkt.  Stichting Knarrenhof  probeert in haar woonprojecten altijd een combinatie te maken tussen (betaalbare) koop en (sociale) huur, al zijn ze bij huur wel afhankelijk van de medewerking van de lokale woningbouwvereniging. 

Knarrenhofjes kunnen worden gebouwd in verschillende stijlen. Er zijn bijvoorbeeld klassieke hofjes rond een (grotendeels) gezamenlijke tuin, maar ook appartementengebouwen. Er is bij beide vormen altijd een gezamenlijke ruimte voor het elkaar ontmoeten.  Mensen die in Knarrenhofjes wonen kijken naar elkaar om. In sommige Knarrenhofjes wonen jongeren en ouderen bij elkaar.  Dit kan ook, net wat je van tevoren met elkaar afspreekt. 

Stichting Knarrenhof werkt door met lokale kartrekkers; inwoners van de gemeente samen te werken. De inwoners kennen hun gemeente / dorp/ raadsleden en Stichting Knarrenhof heeft de expertise rond vergunningen en bouwen . Naast lokale kartrekkers heeft Stichting Knarrenhof grond nodig om te bouwen dat in bezit is van de gemeente en het commitment van de gemeente/raad om er zo samen een mooi project van te maken dat gerealiseerd wordt. 

Bij het landelijke bureau van Stichting Knarrenhof staan er rond de 200 inwoners vanuit de gemeente Bergen ingeschreven als belangstellende.  Stichting Knarrenhof bouwt op dit moment haar eerste twee hofjes in de provincie NH, spreker deze avond Max van Baar is daar de projectleider van. Totaal in Nederland staan er negen hofjes en er worden aan nog negen hofjes gewerkt. 

In de net aangenomen omgevingsvisie staat bij kansen voor Schoorl: ruimte voor een Knarrenhof.

--

(*) De Stec groep is een landelijk advies- en onderzoeksbureau die in de gemeente Bergen onderzoek heeft gedaan o.a. ten behoeve van de woonvisie.

veel belangstelling voor de woon-inspiratieavond